We weten inmiddels dat ultrabewerkte voeding niet het beste is voor je gezondheid. Maar wat als het niet alleen gaat om suiker of vet? Wat als het juist de cocktail van E-nummers is die je gezondheid in gevaar brengt? Tot nu toe werd bij de veiligheid van E-nummers vooral gekeken naar de afzonderlijke stoffen, maar we eten die stoffen natuurlijk nooit afzonderlijk. En die samenstelling blijkt belangrijker dan we dachten. Een grootschalig Frans onderzoek laat zien dat juist deze combinaties van E-nummers een verhoogd risico kunnen geven op type 2 diabetes. En dat is een belangrijk inzicht – voor wetenschappers én voor iedereen die gezond wil blijven.
Dagelijks blootgesteld aan een mix van additieven
Wereldwijd eten miljarden mensen elke dag voeding met toegevoegde hulpstoffen – beter bekend als E-nummers. Denk aan verdikkingsmiddelen, conserveermiddelen, kunstmatige zoetstoffen, kleurstoffen en glansmiddelen. Elk van die stoffen is apart onderzocht en goedgekeurd. Maar wat gebeurt er als je ze combineert?
De studie uit Frankrijk, uitgevoerd onder ruim 108.000 volwassenen en onlangs gepubliceerd in PLOS Medicine (2024), keek voor het eerst naar de effecten van veelvoorkomende combinaties van E-nummers op het ontstaan van type 2 diabetes (1).
Lees ook: Zijn e-nummers gevaarlijk? Ontdek welke je beter kunt vermijden
Wat ontdekten de onderzoekers precies?
De deelnemers uit de NutriNet-Santé-studie werden gemiddeld 7,7 jaar gevolgd. Hun eetpatroon werd nauwkeurig in kaart gebracht, inclusief merknamen van producten. Via labanalyses en voedselbanken bepaalden de onderzoekers de exacte blootstelling aan additieven. Met behulp van slimme analysemethoden werden vijf groepen van veelgebruikte E-nummercombinaties onderscheiden.
Twee van deze vijf combinaties bleken significant geassocieerd met een verhoogd risico op type 2 diabetes.
Deze combinaties bleken risicovol
Mix 1 – verdikkers, stabilisatoren en conserveermiddelen (o.a. in kant-en-klaarmaaltijden, sauzen, desserts, vleeswaren):
Stof | E-nummer |
Gemodificeerd zetmeel | E1404 t/m E1452 (afhankelijk van het type) |
Pectine | E440 |
Guarpitmeel | E412 |
Carrageen | E407 |
Polyfosfaten | E452 |
Kaliumsorbaat | E202 |
Curcumine | E100 |
Xanthaan gom | E415 |
Mix 2 – zoetstoffen, zuren, kleurstoffen en glansmiddelen (o.a. in lightfrisdrank, snoep, kauwgom, zuivelproducten):
Stof | E-nummer |
Citroenzuur | E330 |
Natriumcitraat | E331 |
Fosforzuur | E338 |
Sulfiet-ammoniakkaramel | E150d |
Acesulfaam-K | E950 |
Aspartaam | E951 |
Sucralose | E955 |
Arabische gom | E414 |
Appelzuur | E296 |
Carnaubawas | E903 |
Paprika-extract | E160c |
Anthocyaninen | E163 |
Guarpitmeel | E412 |
Pectine | E440 |
Deze combinatie vind je vaak in light-frisdranken, snoep, kauwgom en bepaalde zuivelproducten.
Lees ook: Je dagelijkse dosis gif: ontsnap aan het cocktail-effect
Wat betekent dit voor jou?
Hoewel dit een observatiestudie is (dus zonder bewijs voor oorzaak-gevolg), laat het zien dat sommige combinaties van additieven vaker voorkomen bij mensen die later type 2 diabetes ontwikkelen.
De onderzoekers vonden zelfs aanwijzingen voor synergetische en tegenwerkende effecten tussen stoffen – wat betekent dat additieven elkaars werking kunnen versterken of verzwakken. Precies dát wordt nog niet meegenomen in de huidige veiligheidsbeoordelingen.
Moet je nu álle E-nummers vermijden?
Nee, dat hoeft gelukkig niet. Maar je kunt wél bewuste keuzes maken:
1. Kook zoveel mogelijk zelf met pure ingrediënten
Zo weet je precies wat je eet.
2. Beperk lightproducten en kunstmatig gezoete dranken
Deze zitten vaak vol met additieven uit de risicovolle combinaties.
3. Lees etiketten met een kritisch oog
Een lange ingrediëntenlijst? Dan is het waarschijnlijk ultrabewerkt.
4. Kies voor biologisch of onbewerkt waar mogelijk
Deze producten bevatten meestal minder hulpstoffen.
Tot slot
Deze studie laat zien dat het niet alleen om wat je eet gaat, maar vooral om hoe complex en bewerkt je voeding is. Door vaker te kiezen voor onbewerkte en verse producten, verminder je automatisch je blootstelling aan risicovolle E-nummercocktails.
👉 Een gezonde leefstijl begint bij bewuste keuzes, en etiketten lezen is daarbij geen overbodige luxe.