Je loopt door de supermarkt en nog vóór je bij de groenten bent, lonken de chips, koekjes en kant-en-klare snacks. Toeval? Zeker niet. Het Voedingscentrum introduceerde onlangs een nieuw woord voor dit fenomeen: ‘eetdrammen’ – het opdringerig aanzetten tot het eten van ongezond voedsel. En als je er eenmaal op let, zie je het echt overal.
Wat is eetdrammen eigenlijk?
Eetdrammen is meer dan reclame alleen. Het gaat over hoe onze voedselomgeving ons gedrag stuurt: van aanbiedingen bij de kassa tot fastfoodreclames op bushokjes en snoep op kinderooghoogte.
Volgens het Voedingscentrum zit eetdrammen een gezonde samenleving in de weg, omdat het ons continu richting suiker, zout en vet duwt (1). Wetenschappers noemen dit ook wel een obesogene omgeving – een omgeving die ongezond eten makkelijk maakt, en gezond eten moeilijker (2).
Waarom we er zo gevoelig zijn
Ons brein is gebouwd om te reageren op beloning. Felgekleurde verpakkingen, de geur van versgebakken snacks en kortingsstickers activeren het beloningssysteem in onze hersenen (3). En als we moe, gestrest of afgeleid zijn, is die weerstand nog kleiner.
Bovendien eten we vaak uit gewoonte of emotie, niet per se uit honger. De voedselindustrie speelt daar slim op in: alles is zó ingericht dat we blijven eten, zelfs als we eigenlijk vol zitten.
Lees ook: Supermarktvoedsel: hoe 80% je gezondheid saboteert
Eetdrammen in het dagelijks leven
Eetdrammen is overal – vaak zó normaal dat we het niet eens meer zien:
- Supermarkten: kassa’s vol snoep en snacks.
- Sportkantines: chips en frisdrank als vanzelfsprekend aanbod.
- Social media: influencers die fastfood promoten.
- Werkplekken: traktaties en koeken “bij de koffie”.
Gezond leven wordt zo niet alleen een kwestie van motivatie, maar ook van omgeving. En juist die omgeving maakt het ons knap lastig om gezonde keuzes vol te houden.
Lees ook: Gezonder leven? Maak je omgeving je bondgenoot!
Wat kun je doen tegen eetdrammen?
Je kunt de wereld om je heen niet veranderen, maar je kunt wél slimmer omgaan met de verleidingen. Een paar praktische tips:
- Herken de verleiding – Alleen al weten dat je wordt beïnvloed, maakt je bewuster.
- Maak gezond eten zichtbaar – Zet fruit of noten op tafel, leg snacks uit het zicht.
- Plan je aankopen – Met een boodschappenlijst voorkom je impulsaankopen.
- Praat erover – Bespreek met anderen wat je opvalt; bewustwording werkt aanstekelijk.
- Steun initiatieven – Van gezonde schoolkantines tot snackvrije kassa’s: samen maken we het verschil.
Lees ook: Nudging: zo maak je gezondere keuzes (zonder wilskracht)
Tot slot
Eetdrammen laat zien dat gezond leven niet alleen draait om wilskracht, maar ook om de wereld waarin we leven. Door kritisch te kijken naar hoe voeding ons dagelijks wordt opgedrongen, kunnen we stap voor stap de norm verschuiven – naar een samenleving waarin gezond eten de makkelijke keuze is.
